Czym jest pył drzewny?
Pył drzewny to nic innego niż efekt uboczny obróbki drewna, krajowego jak i egzotycznego. Materiał ten jest powszechnie znany pracownikom stolarni, tartaków i innych zakładów, które na co dzień zajmują się drewnem i jego obróbką. Pył drzewny powoduje spore zapylanie, na które dzień w dzień narażeni są pracownicy zawodowo zajmujący się drewnem, np. wykonujący meble, etc. Pył drzewny powstaje na skutek używania takich narzędzi do drewna jak wszelkie szlifierki, tokarki, piły i inne.
Pył drzewny jest w zasadzie odpadem, choć czasem wykorzystuje się go również w konkretnych celach. Przykładowo używa się go czasem w kotłach i w piecach, ma także zastosowanie w pirotechnice. Pył drzewny używany jest także do szpachlowania.
Czy pył drzewny jest szkodliwy?
Niestety tak. Może być on szkodliwy dla zdrowia człowieka, w tym może także powodować niebezpieczeństwo pożarowe. Codzienne ekspozycja na ten materiał i styczność z nim niesie spore ryzyko pojawiania się chorób układu oddechowego, nawet nowotworowych. Szczególnie karcerogenne(nie znam tego słowa) są pyły drewna twardego, do których zaliczyć można dąb lub buk. Materiał jakim jest pył drzewny może być także powodem powstawania alergii, może być także toksyczny - zależnie od tego z jakich gatunków drewna pochodzi. Szczególnie niebezpieczny dla zdrowia pracowników tartaków oraz stolarni jest pył o bardzo małych cząsteczkach (ok. 5 mikrometrów), ponieważ ma on zdolność unoszenia się w powietrzu nawet przez kilka dni.
Jak już wspomniano, obecność pyłu drzewnego w zakładzie tartacznym czy stolarskim to także zagrożenie - pożarowe oraz zagrożenie wybuchem. Im drobniejszy pył, tym zagrożenie wybuchem wzrasta. Pyły drzewne i powietrze to mieszanka, która w niektórych przypadkach może być silna wybuchowo. Za niebezpieczne uznaje się pyły drzewne o cząsteczkach mniejszych niż 300 mikrometrów, a te o cząsteczkach mniejszych niż 100 mikrometrów traktuje się jako bardzo niebezpieczne wybuchowo. Im bardziej suchy jest pył oraz im więcej drobnych frakcji w sobie zawiera, tym stanowi większe zagrożenie.
Jak chronić się przed pyłem drzewnym?
Zapłon pyłu drzewnego może być natychmiastowy, jeśli zadziała dany bodziec mogący go wywołać. Do bodźców takich należą np. bardzo rozgrzane elementy urządzeń stolarskich lub tartacznych, iskra elektryczna, otwarty ogień, gorące czarne cząstki, przegrzany materiał itp. Pył stanowi realne zagrożenie, jeśli zostanie wzburzony, a dodatkowo zadziała na niego jeden z wymienionych bodźców. Jak więc widać, przemysł drzewny jest bardzo narażony na zapylenie oraz związane z tym niebezpieczeństwa, dlatego tak ważne jest odpowiednie zabezpieczenie zakładów pracy.
W stolarniach, tartakach i w podobnych zakładach przemysłu drzewnego niezbędnym jest zainstalowanie odpowiednich urządzeń, które mają za zadanie chronić miejsca pracy oraz pracowników przed ewentualnym wybuchem lub pożarem. Odpowiednie instalacje mają za zadanie monitorować możliwość wystąpienia atmosfery wybuchowej, sygnalizować zagrożenie oraz ostatecznie gasić pożar, jeśli do takiego dojdzie.
Poza tym, w tartakach, stolarniach i podobnych zakładach, niezbędnym jest usuwanie skupisk pyłu drzewnego oraz regularne usuwanie go ze wszelkich powierzchni, w tym ze ścian, z podłóg, z parapetów, etc.
Jednym z zabiegów minimalizujących ryzyko pożaru lub wybuchu spowodowanego obecnością pyłu drzewnego jest montaż instalacji odpylających. Tego typu instalacje nie tylko wpływają na zwiększenie bezpieczeństwa w zakładach, ale także podnoszą efektywność pracy oraz pozwalają chronić zdrowie pracowników związanych z różnymi gałęziami przemysłu drzewnego i nie tylko.
